چگونه باورهای زیبا را در کودکان بذرپاشی و نهادینه کنیم؟
بیمارستان دی: مؤلفه بسیار تأثیرگذاری در پرورش خردسالان به نام بروز باورها وجود دارد که پرداختن و توجه به آن خصوصاً در سنین زیر ۷ سال می تواند از بروز خطاهای ناخواسته توسط والدین و مربیان کودک پیشگیری کند.
خبرگزاری مهر، گروه جامعه؛ فاطمه عاطفی: نطق یا کلام یا آن چه از درون به بیرون می تراود نشان دهنده باورها، ادراکات، اعتقادات و هیجانات هر فرد است. نطق در کودکی یعنی در سنین زیر هفت سال، کاملا تحت تاثیر محیط بیرون و به ویژه والدین یا مراقبان کودک است. در پرورش کودکان مؤلفه بسیار تأثیرگذاری به نام بروز باورها وجود دارد که پرداختن و توجه به آن بخصوص در سنین زیر ۷ سالگی می تواند از بروز خطاهای ناخواسته توسط والدین و مربیان کودک جلوگیری نماید.
باورها توسط جامعه، خانواده و افراد دیگر به کودکان انتقال یافته و در نطق و کلام آنها هویدا می شوند. اصلاح سبک زندگی بعنوان محلی برای بروز باورها، در تربیت کودک بسیار ضروری می باشد. ضمن این که اصلاح نطق کودک به شکل غیر مستقیم می تواند باعث شکل گیری باورهای صحیح در او شود.
اولین اصل در مورد انتقال باور به کودکان اینست که هر باور و اعتقادی که در خانواده حاکم باشد بر روحیات و شاکله فرزندان اثر می گذارد. پس اصلی ترین انتقال دهنده باور به کودکان خانواده ها است. توجه داشته باشیم این باورها و اعتقادات به صورت طبیعی در رفتار و گفتار والدین هویدا می شود و به همان نسبت تاثیر خویش را بر کودکان می گذارد.
صفات از خانواده به کودکان انتقال پیدا می کند. به این معنا که؛ سبک زندگی خانواده بر مبنای باورهایی شکل می گیرد و باعث شکل گیری شاکله فرزندان می شود. بر این اساس خانواده غمگین یا شاد، با نشاط یا کسل، منظم یا نامرتب، پرتحرک یا کم تحرک که هر یک نتیجه باورها و سبک زندگی والدین است بر شاکله کودکان اثر می گذارد و آنان را به همان شکل سوق می دهد.
توجه به هماهنگی و هم راستایی والدین در شکل گیری باورهای زیبا در کودکان اثر قابل توجهی می گذارد. هم راستا و هماهنگ بودن بروزهای والدین در راه درست با هم باعث ایجاد امنیت و اعتماد در کودک است. هر قدر این هماهنگی و هم راستایی والدین خدشه یابد تعارضات کودک بیشتر شده و قدرت اعتماد او به حقیقت ثابت کمتر می شود.
نطق کودک، نشانگر روند تربیت
تأثیرات منفی بر کودکان که از ناحیه قول دیگران به آنها تحمیل می شود را میتوان با شناخت نطق کودک شناسایی کرد. منظور از نطق کودک هر بروزی است که به شکل خواسته یا ناخواسته از او آشکار می شود.
باید نطق تادیب شود، تادیب نطق به معنای مراقبت از نطق است و در این صورت والدین با تادیب نطق کودک تلاش در اصلاح باورهای او دارند. این اصلاح ضروری است بسیار ظریف و هنرمندانه باشد وگرنه قدرت لجبازی را در کودک بالا می برد. در راستا تادیب نطق کودک، حذف محیط های صدمه زا امری ضروری می باشد.
آموزش مفهوم اذن یکی دیگر از کارهایی است که باید در جهت تثبیت باورهای درست در کودکان به آن توجه داشت. یکی از مهم ترین باورهایی که والدین ضروری است به کودک گوشزد کنند داشتن حریم خصوصی و لزوم گرفتن اذن در این حریم است. این باور باعث پدیدار شدن قوه تقوا در فرد می شود. در قرآن کریم مقرر فرموده که به کودکان نابالغ خود هم بگویید که در سه موقع صبح، ظهر و شب برای ورود به اتاق والدین اجازه بگیرند. فرزندی که از آغاز خردسالی با مفهوم اذن و تاکید بر آن روبرو می شود. در سالهای بعد می تواند ضرورت اذن داشتن از مرجع تقلید و ولی فقیه را هم درک کند و خویش را در راه اجازه های خداوند قرار دهد.
اساس باوری که در شاکله کودک ضروری است جریان یابد، حس تکریم و سیادت او است
اساس باوری که در شاکله کودک ضروری است جریان یابد حس تکریم او است. بنابراین هر کاری که به این سیادت آسیب وارد کند مانند خلف وعده و دروغ، صدمه های فراوانی را به او وارد می سازد. لیکن مراقبت از حس سیادت و کرامت کودکان اصلی مهم در پرورش کودکانی است که به گزیده ترین ارزش ها پرورش یافته اند.
باید توجه کرد بروزهایی از والدین که از راه نظر، سکوت و کلام به فرزندان انتقال می یابد در شکل گیری ایمان کودک مؤثرتر است. مطلوب آن است که این سه مؤلفه عاری از هرگونه سهو، غفلت و لغو باشد. باید به این مؤلفه های رفتاری اهمیت ویژه ای داد. جنس این اهمیت در جهت تادیب کودک می تواند اثر قابل توجهی داشته باشد.
پرهیز از القای ناامنی و تشتت هم در تشکیل باورهای سالم در کودکان مؤثر است. ادبیات پدر و مادر نباید ادبیات اختلاف، تنش و تهدید باشد چونکه در این گونه ادبیات، ناامنی در زندگی به کودک القا شده و ایمان او به حقایق لطمه می خورد.
نطق کودک را میتوان با استفاده از کلام یا تحریکات حواس، به شکل مناسب تادیب کرد، بگونه ای که محتوای آن طیب و پاک شده و در عین حال کنترل مناسبی در بروز آن صورت گیرد.
پدر و مادر ضروری است جایگاه هم دیگر را برای فرزند به شکل مشخص با شکوه جلوه دهند؛ بخصوص مادر باید جایگاه ولایت پدر را که جایگاهی مهم و اساسی است به فرزند منتقل کند. اهمیت دادن عملی و توجهی پدر و مادر به طرف مقابل، تأثیرگذارتر از سفارش های کلامی و دستوری برای احترام خشک است.
ایجاد ادراک صحیح فرزند از خصوصیت های رب یا خدای حقیقی وابسته به ارتباط کودک با اولیای خود است. این ارتباط باید بگونه ای باشد که کودک اولیای خویش را هماهنگ و دارای وحدت، وفادار به وعده ها، مهربان، بخشایشگر، روزی رسان، حمایت کننده و پوشاننده خطاها بشناسد.
مساله دیگر ایجاد ترس در کودک است که می تواند باعث برهم خوردن توان ها و امیال طبیعی این دوره سنی شود و مشکلات زیادی را در حرکت و عمل کودک ایجاد نماید.
خواب های آشفته، اضطراب در رفتارها، ناخن جویدن، شب ادراری و اشکال در کنترل درمان دفع می تواند از علائم روش های نادرست والدین در فراهم کردن محیطی آرام و شاد برای کودک باشد.
تأمین صحیح و منطقی نیازهای کودک در ایجاد احساس امنیت در او مؤثر است
احساس درونی کودک نسبت به خود با میزان تکریم، احترام و عزتی که دیگران برایش قائل می شوند ارتباط مستقیمی دارد. مثلاً القای صفات زیبا به کودک در بازی یا در ارتباط روزمره نقش زیادی بر تحقق آن صفات در او دارد صفاتی مانند مهربان، خوش اخلاق، با نشاط، باحیا، زیبا، تمیز و مرتب و غیره.
توجه داشته باشیم آموزش مفهوم اذن اجازه برای ورود به اتاق پدر و مادر بهتر است به تدریج از طرق مختلف مانند بازی داستان و غیره صورت گیرد و تا فهم کامل آن، والدین آموزش های راهکارهای توانمند سازی خویش را تداوم بخشند.
این نکته مهم است که، هر آموزش مفیدی مانند زبان، مفاهیم علوم، آشنایی با حیوانات، قرآن، شعر، داستان و…می تواند همراه با فضای بازی و میل و رغبت در برنامه کودک قرار بگیرد. در غیر این صورت اثراتی منفی برجای خواهد گذاشت.
تهدید، تنبیه و القای ترس برای اقدام به انجام یا عدم انجام کاری اثراتی ناپایدار در شکل دادن به رفتارها و گفتارها در کودک دارد.
برقراری ارتباط عاطفی والدین یا مراقبان با کودک در ایجاد احساس امنیت و اعتماد در کودک اهمیت زیادی دارد؛ این ارتباط باید خویش را در کلام والدین، لحن و نوع خطاب ها رفتار محبت آمیز مانند بغل کردن، استقبال و بدرقه آنها و حتی دعاها به صورت واضح نشان دهد.
و در آخر آموزش احساسات و آن چه کودک در لحظه احساس می کند مانند شادی، غم، خشم و…از طریق بازی و یا روش های جذاب دیگر در آگاه شدن به درون و کنترل رفتارهای بیرونی کودک مؤثر است و سازنده باورهایی عمیق در بزرگسالی خواهد شد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب